تحلیلی بر ظرفیت‌های حوزه علمیه در مسیر امت‌سازی

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی  آیت‌الله عبدالله کیوانی، نماینده مردم چهارمحال و بختیاری در مجلس خبرگان رهبری روز چهارشنبه در همایش استانی «حوزه علمیه پیشرو و سرآمد، از اندیشه تا اقدام در پرتو منشور مقام معظم رهبری» در شهرکرد با اشاره به پیام مقام معظم رهبری در یکصدمین سالگرد بازتاسیس حوزه علمیه با طرح این پرسش که پیام ایشان چه هدفی را برای حوزه‌های علمیه ترسیم می‌کند، اظهار کرد: همچنین باید بررسی شود که این پیام در چه مراحلی عملیاتی می‌شود و نقاط قوت و آسیب فعلی حوزه علمیه برای تحقق آن چیست.

کیوانی با ذکر اینکه برای عملیاتی شدن پیام رهبر معظم انقلاب چند بایسته مطرح است، ادامه داد: گام نخست و بدیهی آن است که پیام باید خوانده شود و فهم بصیرت‌گونه از پیام دریافت گردد، بعد به مرحله تحلیل و فهم منظومه‌ای، تفهیم و ترسیم برنامه عملیاتی می‌رسیم.

منشور مقام معظم رهبری نباید در حد حرف و همایش بماند

مدیر مرکز تخصصی امام خامنه‌ای قم با تأکید بر اینکه منشور مقام معظم رهبری نباید در حد حرف و سخن و همایش بماند، افزود: پیام ایشان برای هدف والای حوزه علمیه شیعه ترسیم شده است. امام خمینی (ره) قائل به بُعد اعجازی نهضت اسلامی بودند و تأکید داشتند که این نهضت را باید با همین بعد اعجازی حفظ کنیم. 

کیوانی با یادآوری اینکه هدف بدیهی حوزه علمیه مبارزه با جهل است، گفت: اولین قدم ورود هر طلبه به حوزه علمیه مُلا بودن است و بعد بزرگان بر مهذب بودن ملا تأکید دارند؛ مقام معظم رهبری اما در این منشور بر بصیر بودن، مجاهد بودن و ماهر بودن مُلای مهذب تأکید دارند.

وی در خصوص ماهر بودن طلبه، توضیح داد: نظام امامت مبتنی بر مقابله با جاهلیت و مهم‌ترین و پیچیده‌ترین تخصص عالم، حکمرانی بر اساس عدالت است که امامین انقلاب بر این مهم تأکید دارند. امام (ره) به عنوان جامع‌ترین اسلام‌شناس دوران نه فقط خودشان استقامت داشتند بلکه با تأسی به آیه شریفه «فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ» (هود/۱۱۲) مردم و پیروان را نیز به استقامت فراخواند و این، نسخه امت‌سازی رهبر جامعه اسلامی است.

امت‌سازی؛ هدف والای حوزه‌های علمیه 

کیوانی با تأکید بر اینکه امت‌سازی مقوله پیچیده‌ای است، بیان کرد: زیرا باید استقلال و اختیار و کرامت انسان حفظ شود، دیکتاتوری، ظلم و تهدیدی نباشد بلکه تعظیم جامعه صورت گیرد بنابراین رکن رکین حوزه‌های علمیه حاکمیت برای رسیدن به امت واحده اسلامی یا همان جامعه اسلامی و در مسیر تمدن اسلامی است.

نماینده مردم چهارمحال و بختیاری در مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اینکه حوزه منفعل، غیر عالم، غیر مجاهد و غیر ماهر توان انجام ماموریت امت‌سازی را ندارد، تصریح کرد: طلبه، ملای مهذب و مجاهد و ماهری است که توانایی تحقق این هدف والا را دارد.

کیوانی در خصوص نقاط قوت حوزه برای دستیابی به هدف والا، گفت: انسجام سازمانی و تقسیم کار را باید یکی از نقاط برجسته حوزه‌های علمیه بدانیم، جریان تبلیغ فردی و گروهی نیز از دیگر نقاط برجسته حوزه است.

وی افزود: اولین محل آسیب حوزه نیز احساس یاس کاذب است چرا که ما هم در درون و هم بیرون حوزه قدرت و توان داریم ضمن اینکه از قدرت محیرالعقول جمهوری اسلامی نباید غافل شویم اما متاسفانه در مخابره این توان و قدرت به جامعه ضعف داریم. 

کیوانی با بیان اینکه اگر یاس و ناامیدی نباشد طلبه نیز مجاهدانه وارد میدان می‌شود و خودش دنبال درس و پژوهش، بصیرت و مهارت می‌رود، افزود: طلاب گذشته ما با همین روحیه مجاهدت کردند، امیدوارانه درس خواندند حال آنکه روزنه امیدی هم نبود و کسی چشم‌انداز امروز از حاکمیت الهی را حتی در ذهنش تصور هم نمی‌کرد‌.

وی اظهار کرد: پیش از این، شیعه را به عنوان جریان فکری در عالم نمی‌شناختند اما امروز شاهد این توسعه و گسترش هستیم در حالی که تمام اسلام‌ها و تفکرات جز اسلام علی بن ابی طالب (ع) به کما رفته‌اند و اسلام آن حضرت نماد مدیریت عالیه در جهان است. 

کیوانی تضعیف روحیه انقلابی را از دیگر نقاط آسیب دانست و توضیح داد: در جاهایی ساکتان یا مخالفان تکریم می‌شوند و میدان را برای تفکر فعال انقلابی باز می‌کنند.

راهکارهای تحقق هدف والای حوزه‌های علمیه 

نماینده مردم چهارمحال و بختیاری در مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: تهیه طرح جامع آموزشی که هم پژوهش و هم تربیت را در بر بگیرد، یکی از راهکارها برای رساندن حوزه به هدف والای امت‌سازی و جامعه‌سازی است. 

کیوانی در پایان با تأکید بر نگاه منظومه‌ای به اندیشه اسلامی، گفت: در این خصوص به جملاتی از امام (ره) بسنده می‌کنم که فرمودند: اسلام یک مجموعه به هم تنیده است که انسان را می‌خواهد یک موجود رشیدی که همه ابعاد را داشته باشد، تربیت کند و برای همه اینها دستور دارد، قرآن مشتمل بر همه چیز است یعنی یک کتاب آدم‌سازی است، نگاه تک‌بعدی به اسلام فاجعه است.